Natuur of toerisme, sciencefiction of werkelijkheid

Als je door de bergen loopt, stuit je onherroepelijk op plekken waar je ‘s winters kunt skiën, daar vertel ik niets nieuws mee. Al in de Vogezen en de Jura liepen we onder werkloze skiliften over sneeuwloze pistes heen. In de Alpen is dat niet anders maar de afgelopen week kwamen we toch wel door het grootste skigebied dat we tot nu toe hebben gezien: het skigebied rond de plaatsen Val d’Isère en Tignes-le-Lac. Nu heb ik niets tegen skiën, ik heb het zelf ook veel gedaan, maar nu we zo rechtstreeks over druk beskiede hellingen wandelen, kun je wel heel goed zien wat al dat skiën in de winter met de bergweides doet. Er groeit nog net een beetje gras en daar is dan ook alles mee gezegd. Verder is het een grauwe, kale bende, een groot contrast met de bergweides die niet in een skigebied liggen. Daar groeit en bloeit en zoemt het dat het een lieve lust is, daar is een overdosis aan biodiversiteit en dat wandelt toch een stuk vriendelijker. Nu liepen we de afgelopen week dan ook niet alleen door het grootste skigebied maar ook door een groot nationaal park, de Vanoise, dat zich uitstrekt tussen de plaatsen Bourg-Saint-Maurice en Modane met uitstulpingen naar het westen en het oosten tot de Italiaanse grens. Niet zo vreemd dus, dat hier het contrast zo groot is. De mondaine wintersportplaats Val d’Isère ligt er zo’n beetje middenin. 

Voor we de Vanoise bereikten, liepen we nog twee lange dagen over indrukwekkende cols. Op de prettige camping Le Pontet iets voorbij Les Contamines-Montjoie lasten we een tweede rustdag in omdat er slecht weer was voorspeld en daarin wilden we liever niet over een 2300 meter hoge col lopen. Het bleek een goede beslissing want het ging die middag echt goed te keer. We aten die avond nog op de camping met een hele groep Tour Mont Blanc-wandelaars, die we de volgende dag ook in groten getale op de klim naar boven tegenkwamen. De lucht was redelijk geklaard maar boven de 1900 meter hingen nog wolken en het zicht was dus beperkt. Ook kwam er steeds meer sneeuw op ons pad en de Col du Croix de Bonhomme lag er vol mee. Uiteindelijk bereikten we rond het middaguur met de hele bups de op 2443 meter gelegen refuge van de Croix de Bonhomme. Hier buigt de Tour Mont Blanc linksaf naar het oosten en gingen wij zuidelijk verder over de GR5. Het is meteen rustig op het nogal griezelige pad over de Crête des Gittes, een bergkam op 2538 meter met aan beide kanten steile afgronden die loopt tot de col de la Sauce waarna we afdalen naar een groen dal met koeien waar ook onze slaapplek voor die nacht staat: refuge de Plan Mya. Plan Mya is een kleine herberg waar de stapelbedden in dezelfde ruimte staan als de eettafels. Tijdens de maaltijd lachen en praten we honderduit met Jos, een Vlaming die in de havens van Antwerpen werkt, geen partner en kinderen heeft en veel wandelt. Aan zijn rechterzijde zat een strenge oudere Franse dame die ons lesgaf over de producten uit de streek. Een beetje dominant was ze wel. Ze snurkte gelukkig niet die nacht, maar anderen deden dat wel. Toch sliepen we goed en dat hadden we ook wel nodig voor de volgende dag, die ons over de Col de Besson bracht, niet de hoogste maar wel de pittigste col tot nu toe. Het is een ruig, rotsachtig pad dat hoe hoger we komen ook nog onder de sneeuw ligt waardoor het lastig lopen is. Uitkijken dat je niet door de sneeuw tussen twee rotsen inzakt. Gelukkig loopt er een groepje daadkrachtige mannen voor ons uit, dus we hoeven maar te volgen.

Na de Col de Besson hebben we nog een vijf uur durende langzame afdaling te gaan tot onze volgende bestemming: de camping van Landry. Die bereiken we echter niet want Peter Gijs krijgt steeds meer last van zijn been sinds hij op een ongelukkige manier op een steen stapte. Zes kilometer voor Landry ligt het dorp Valezan en daar besluiten we naar een rustige  auberge te gaan waar we die nacht in een tweepersoonskamer slapen. Wat een weldaad. Ook het been knapt ervan op dus de volgende dag kan er weer flink gewandeld worden. In twee etappes dit keer want tijdens het middaguur hebben we een uitstapje met de trein vanuit Landry naar de grotere plaats Bourg-saint-Maurice om boodschappen te doen en geld op te nemen. Geldautomaten zijn namelijk schaars in de komende dorpjes voor we de Vanoise inlopen. Vanuit Landry wandelen we naar de camping van Nancroix die wordt gerund door Myriam en François. We eten die avond een door François gebakken pizza in het restaurant. François vertelt ons ook dat onze volgende bestemming, de refuge du Col du Palet in feite heel dichtbij is, dus dat we niet vroeg op pad hoeven. Het is een prachtige wandeling de volgende dag die ons in het eerste deel van de Vanoise brengt. Langs rotswanden vol watervallen en door een hoog gelegen vallei met bergmeren, alle kleuren bloemen en marmotten. Op het laatste stuk omhoog naar de refuge ligt weer veel sneeuw en we besluiten toch maar in de herberg te slapen die nacht in plaats van in ons tentje ernaast. 

De volgende ochtend hoeven we nog maar honderd meter te stijgen om de col du Palet van 2650 meter te bereiken. Magisch om in de opkomende ochtendzon en de laaghangende wolken door dit kale landschap te lopen, alsof je op een andere planeet loopt. Dat gevoel wordt verder gevoed als je na de col afdalend onder hoge skiliften ineens Tignes-le-lac ziet liggen: een dorp met slechts hoogbouw-hotels, als een volkomen misplaatste futuristische stad in een sciencefictionfilm. Zo zie je wat toerisme kan aanrichten. Via het centrum van Tignes lopen we een berg over en zien dan het volgende resultaat van ongebreideld toerisme liggen: Val d’Isère. De oudste wintersportplaats van Frankrijk en inmiddels een mondain, uit de kluiten gegroeid dorp waar we doorheen lopen om bij de kleine, simpele camping te komen, die dus eigenlijk niet past bij deze plaats. Val d’Isère heeft amper een oude kern en ziet er nieuw en opgepoetst uit. In de winter zal het vast bruisend zijn, maar nu is het leeg en voelt het unheimisch. We zijn blij als we de volgende dag weer in authentieke dorpjes komen, dat voelt toch echter. 

Maar voor we bij de authentieke dorpjes Bessans en Termignon komen, klimmen we vanuit Val d’Isère eerst nog naar het echte hoogtepunt van onze wandeling: de Col d’Iseran van 2770 meter. Het hoogste punt is bereikt, nu het verste nog: Nice. Maar dat is nu ook nog maar 300 kilometer.