Moskeeën en Chinezen

For English, scroll down

Eigenlijk zou ik voor dit bericht dezelfde titel kunnen gebruiken als de vorige. De rode draad van de afgelopen dagen is nog steeds de vriendelijkheid en gastvrijheid van de Iraanse mensen. Ook in de plaatsen waar we na Teheran zijn geweest, spraken mensen ons spontaan aan om een praatje te maken. Zoals de vijf studentes in Isfahan, de oude Duitssprekende man in Kerman, de soldaat op het busstation in Shiraz of de vaders van de sportende jongens in Kashan. Allemaal zijn ze geïnteresseerd waar we vandaan komen, wat we doen en waarom we naar Iran zijn gekomen. We horen zelfs af en toe wat kritiek op het regime. En allemaal heten ze ons welkom in hun land, zijn ze oprecht blij dat we er zijn. Maar zij zijn niet de enige opvallende bevolkingsgroep de afgelopen week. De meeste toeristen die we zien, komen uit China. Niet vreemd, want het is tenslotte Chinees nieuwjaar en dan hebben 1,3 miljard Chinezen drie weken vrij. En ze komen dus ook naar Iran. 

Dat begon al in Kashan. Hussein, de jonge medewerker van Noghli house, liet subtiel doorschemeren de vele Chinezen niet echt leuk te vinden. Gelukkig vond hij ons wel leuk en nodigde hij ons na zijn 'Rooftop tour' uit om bij hem thuis te eten. We mochten op de grond aanschuiven voor de lunch met zijn ouders en zijn zusje. Een mooie ervaring na een ochtend klimmen en klauteren over de daken van Kashan met een prachtig uitzicht en veel informatie over de stad. Hussein tipte ons ook nog om 's avonds naar een traditionele Iraanse mannensport te gaan kijken: Zurkhaneh. Dat hebben we geweten. Want je raad het al: bij afloop moesten wij natuurlijk ook laten zien wat we konden. En dat was een stuk minder dan we de anderhalf uur daarvoor zagen. Zurkhaneh is een soort gymnastiek of krachtsport, begeleid door opzwepende trommels en zang. Er worden grote knotsen gebruikt en om de beurt springen de mannen draaiend om hun as - als derwisjen - in het rond. Het rook er sterk naar mannenzweet. De Nederlandse Eva, die we die middag in ons hotel ontmoet hadden, was de enige vrouw in de zaal. We waren daarvoor ook met haar en Hervé, een klarinetspelende gepensioneerde Fransman, uit eten geweest.

Na Kashan gingen we naar Isfahan. Wat kan ik daar nog over schrijven dat niet al geschreven is? Alleen in de Nederlandse literatuur al komt de stad meerdere keren voor. Of het nou de avond van Cees Nooteboom is of Tommy Wieringa die er nooit was, of het prachtige gedicht 'De tuinman en de dood' van Van Eyck: ze lieten zich inspireren door Isfahan. En dan met name dat fabelachtige plein, het een na grootste ter wereld (ja ja het grootste ligt in China!), het Naghsh-e Jahanplein, waar twee schitterende moskeeën aan staan. Als je het betreedt, valt je mond vanzelf open. Terwijl ik de moskeeën bezocht, tekende Peter Gijs ze van de buitenkant op een bankje op het plein; hij had ze tenslotte vijf jaar geleden al eens van binnen gezien. Nu ik inmiddels al heel wat Iraanse moskeeën heb gezien, kan ik wel zeggen dat die in Isfahan de mooiste zijn. Vol prachtig gekleurde bloemmotieven en geometrische vormen. Je komt ogen te kort. Maar ja, Isfahan is dan ook de halve wereld, zoals de Iraniërs zeggen.

Vanuit Isfahan reden we met een privéchauffeur via Persepolis naar Shiraz, een rit van vijf uur. Achter het stuur zat Jalal. Jalal is gepensioneerd en houdt van zijn nieuwe werk als chauffeur. In zijn telefoon heeft hij foto's van alle toeristen die hij heeft vervoerd en tijdens het rijden zit hij bijna constant te neuriën of te zingen. De USB-stick vol Iraanse muziek doet de rest. We lunchten bij Pasargadae. Ook een plek waar ruïnes zijn gevonden maar lang zo groot en mooi niet als Persepolis, wat we daarna zouden bezoeken. Jalal had ondertussen nog twee passagiers geregeld, een Chinees stel, luisterend naar de namen Whitski & Sally, dus dat werd nog een gezellige boel in de auto van Jalal. Een bezoek aan Persepolis, de overblijfselen van een Perzische nederzetting uit de vierde eeuw voor Christus, is ook niet verkeerd aan het eind van de middag bij een laagstaande zon. Een hoop stenen en pilaren en half afgebroken beelden, maar ook prachtig in tact gebleven trappen met reliëfs van mensen en dieren. Moe en vol indrukken kwamen we aan in Shiraz.

In Shiraz zijn we een nacht en een dag gebleven. Die dag hebben we veel gezien, van de graftombe van de Perzische dichter Hafez via een aantal moskeeën tot de pracht en praal van de tombes van twee broers van Imam Reza.  Daar werden we rondgeleid door een dame in chador met een sjerp waarop 'International affairs' stond. 's Avonds stapten we op de nachtbus naar Kerman, een oostelijk gelegen stad aan de rand van de woestijn richting Pakistan. Kerman zelf is niet zo interessant, maar we kwamen dan ook voor de woestijn. Voor een specifiek fenomeen in die woestijn, Kaluts: enorme heuvels van zandsteen in allerlei vreemde vormen. Een spectaculair gezicht. We kwamen er met een privéchauffeur die we hadden geregeld in het hotel. En ook hier hadden we gezelschap van een Chinees stel: Pinpin en Chris. De Chinezen hebben immers de halve wereld. 
 

English translation

Mosques & Chinese 

Actually, I could use the title of the previous blog for this one as well. The common thread of the past few days still is the friendliness and hospitality of the Iranian people. Also in the places we have been after Tehran, people came up to us spontaneously for a chat. Like the five students in Isfahan, the old German-speaking man in Kerman, the soldier at the bus station in Shiraz or the fathers of the sportsmen in Kashan. All of them are interested in where we come from, what we do and why we came to Iran. We even hear the occasional criticism of the regime. And all of them welcome us to their country, they seem to be genuinely happy that we are here. But the Iranians were not the only notable population group in the past week. Most tourists we see come from China. Not surprisingly, since it is the Chinese New Year and 1.3 billion Chinese people have three weeks off then. And so they also come to Iran. 

It started in Kashan. Hussein, the young assistant of Noghli House, dropped subtle hints about not really liking that many Chinese. Luckily he did like us and invited us to eat at his house after having been on his 'Rooftop tour'. We joined his parents and his sister for lunch, seated on the floor. A nice experience after a morning climbing and clambering over the rooftops of Kashan with great views and lots of information about the city. Hussein also tipped us to go look at a traditional Iranian sport for men: zoorkhaneh. We have known. Because you may have guessed it: at the end we also had to show how sporty we were. And that was a lot less than we saw in the one and half hour before. Zoorkhaneh is a kind of ritual gymnastics, accompanied by rousing drums and vocals. They use large clubs and in turns the men revolve around their axis - like dervishes. It smelled strongly of men sweat. The Dutch Eva, whom we met that afternoon in our hotel, was the only woman in the room. 

After Kashan we went to Isfahan. What to write about this city what has not already been written? In Dutch literature the city appears more than once. Whether in Cees Nooteboom's evening or Tommy Wieringa that never was there, or the beautiful poem "The Gardener and the death" by Van Eyck: they were inspired by Isfahan. And especially its fabulous square, the second largest in the world (yes, is the largest in China!), the Naghsh-e Jahan Square, lined by archways and two magnificent mosques. When you enter the square, your mouth literally drops open. While I visited the mosques, Peter Gijs drew them from the outside on a bench at the square; five years ago he already saw them on the inside. Now I have seen many Iranian mosques, I can say that these in Isfahan are the finest. Full of beautifully colored floral motifs and geometric shapes. Just too much to absorb. But yes, Isfahan is also half of the world, as the Iranians say. 

From Isfahan we were driven via Persepolis to Shiraz, a drive of five hours. Behind the wheel sat Jalal. Jalal is retired and loves his new job as a driver. In his phone, he has photos of all the tourists that he transported and while driving he is humming or singing almost constantly. The USB stick full of Iranian music does the rest. We had lunch at Pasargadae. Also a place where ruins have been found but not nearly as big and nice like Persepolis, which we would visit afterwards. Jalal in the meantime had ushered two additional passengers, a Chinese couple, listening to the names Whitski & Sally. Plenty of atmosphere in Jalal's car! A visit to Persepolis, the remains of a Persian settlement from the fourth century BC, is not bad at the end of the afternoon with a slowly setting sun. A pile of stones and pillars and semi-decomposed images, but also stair cases that remained splendidly intact with reliefs of people and animals. Tired and full of impressions we arrived in Shiraz. 

In Shiraz we stayed one night and one day. That day we saw a lot, from the tomb of the Persian poet Hafez, by way of a number of mosques, to the splendor of the tombs of two brothers of (the 8th) Imam Reza. We were guided by a woman in chador with a sash which read 'International Affairs'. Close to midnight we hopped on the bus to Kerman, a city on the eastern edge of the desert toward Pakistan. Kerman itself is not that interesting, but than we also came to see the desert. In fact a specific phenomenon in the desert, Kaluts: huge hills of sandstone in all kinds of strange shapes. A spectacular sight. We arrived there with a private driver we had arranged at the hotel. And we had the company of a Chinese couple: Pinpin and Chris. After all, the Chinese have half of the world.